ناوگان‌های حمل و نقل در دنیای امروز به سرعت در حال تحول هستند. این تغییرات نیازمند اولویت‌بندی راهبردی ایمنی توسط مدیران ناوگان است. به شکلی که آن را از یک الزام اخلاقی به یک الزام تجاری و حیاتی تبدیل می‌کند. این موضوع نه تنها برای کاهش خطرات و افزایش عملکرد کل ناوگان، بلکه برای اطمینان از انطباق با استانداردهای نظارتی دقیق ضروری است. رویکردی که نگهدارنده اعتبار شرکت‌های حمل و نقل، افزایش امنیت جانی رانندگان و امکان دستیابی به بهترین نتیجه است. در حقیقت ایجاد فرهنگ ایمنی مناسب با اهداف عملیاتی و ادغام آن در فعالیت‌های روزمره، موجب بهره‌وری و حتی سودآوری بیشتر خواهد شد. بنابراین در این مطلب قصد داریم بعد از بررسی تاثیر رانندگی نا ایمن بر سازمان‌های حمل و نقل، مراحل ایجاد فرهنگ ایمنی را نیز تشریح کنیم.
تاثیر رانندگی نا ایمن بر سازمان‌های حمل و نقل
از آنجا که ۹۴ درصد از تصادف‌های رانندگی به خطاهای انسانی نسبت داده می‌شود، شیوه‌های رانندگی نا ایمن خطرات قابل توجه و ملموسی را در عملیات ناوگان ایجاد می‌کنند. این اثرات عواقب فوری و در عین حال طولانی مدتی به شرح زیر دارند:
- خسارت مالی: خسارت ناشی از آسیب پرسنل و پرداخت هزینه‌های درمانی، هزینه‌های بیمه، تعمیر خودرو
- بهره‌وری عملیاتی و اعتبار برند: افزایش زمان توقف ناوگان، اتلاف منابع مالی و تجهیزاتی، از بین رفتن اعتماد مشتری و ضربه به شهرت برند
- تاثیر منفی بر وجهه عمومی شرکت
بنابراین درک هزینه‌های قابل اندازه‌گیری مرتبط با این خطرات در کوتاه مدت شامل از دست دادن بالقوه مشتریان و در دراز مدت به موقعیت یک شرکت در بازار لطمه می‌زند. موضوعی که بر داشتن برنامه ایمنی جامع ناوگان، به عنوان یک نیاز حیاتی، تاکید می‌کند. داشتن چنین برنامه‌ای نه تنها با هدف حداقل کردن زیان‌های مالی فوری بلکه به منظور حفظ تداوم عملیات، تضمین رفاه رانندگان در جاده و حفظ یکپارچگی و شهرت برند در بازار رقابتی را مورد توجه قرار می‌دهد.
ضرورت ایجاد فرهنگ ایمنی در شرکت‌های حمل و نقل
فرهنگ ایمنی به معنای تعهد مشترک به ایمنی در همه سطوح سازمان از مدیران ارشد تا رانندگان است. برای ایجاد این فرهنگ آموزش مداوم پرسنل و مدیران، محیط پویا در سازمان برای برقراری ارتباطات باز و احترام متقابل از نکات اصلی و ضروری خواهد بود. تزریق فرهنگ ایمنی در ساختار سازمان به‌عنوان یک ارزش اصلی باعث حرکت رو به جلوی آن می‌شود.
ملاحظات قانونی و نظارتی برای ایجاد فرهنگ ایمنی
مطابقت سازمان با استانداردهای ایمنی منطقه‌ای و کشوری جنبه حیاتی در مدیریت ناوگان با این رویکرد است. به این شکل نه تنها سازمان از جریمه‌ها دور می‌ماند، بلکه رفاه و ایمنی رانندگان را نیز ارتقا می‌دهد و زیربنایی برای ایجاد بهترین شیوه‌ها در این خصوص خواهد بود. همه این موضوعات مستلزم رعایت مقررات تدوین شده ملی و آموزش پرسنل است.
مراحل ایجاد فرهنگ ایمنی در ناوگان
برای ایجاد جایگاه مناسب فرهنگ ایمنی در عملیات اصلی سازمان و طرز فکر اعضای تیم، انجام برنامه‌ریزی استراتژیک مشخص، آموزش مداوم و داشتن ارتباطات باز از اصول اصلی است. بنابراین تعیین دستورالعمل‌های لازم، مشخص کردن اهداف ایمنی قابل اندازه‌گیری، بکارگیری رانندگان ماهر، نظارت و بهبود فرایند با استفاده از فناوری‌های روز از گام‌های اصلی است. در این بخش هر یک از موارد را به شکل کامل تشریح می‌کنیم:
رانندگان مناسب و ماهر را استخدام کنید
رانندگان، پایه اصلی و اجرایی فرایند برای پیاده‌سازی اصول ایمنی در هر سازمان هستند. بنابراین انتخاب افراد واجد شرایط بسیار اهمیت دارد. در این میان بکارگیری تجهیزات و فناوری‌های نظارتی با هدف کنترل داده‌های رفتاری راننده و تدوین فرایند آموزشی نیز باید در نظر گرفته شود.
آموزش مداوم رانندگان را در اولویت خود قرار دهید
سرمایه‌گذاری در آموزش مداوم رانندگان ناوگان دومین مرحله اصلی در این بین است. مدیران سازمان لازم است برنامه‌های آموزشی جامع و دائمی را برای تجهیز رانندگان به دانش و مهارت‌های لازم جهت پیاده‌سازی عملیات ایمن و کارآمد آن‌ها فراهم کنند. مواردی مانند آشنایی با فناوری خودرو، نحوه رانندگی ایمن، تعمیر و نگهداری وسیله نقلیه و استراتژی‌های رسیدگی به موقعیت‌های اضطراری از جمله مهم‌ترین این موارد هستند.
فناوری‌های ایمنی پیشرفته را در ناوگان استفاده کنید
پیشرفت فناوری به شکل قابل توجهی به بهبود ایمنی ناوگان کمک می‌کند. پیاده سازی سیستم‌های مرتبط با این فناوری‌ها موجب نظارت بر رفتار راننده در زمان واقعی و ردیابی موقعیت وسیله نقلیه برای جلوگیری از هر نوع مشکل احتمالی خواهد بود. این رویکرد ضمن درگیر کردن مستقیم راننده، خودآگاهی رفتارهای آن‌ها را افزایش می‌دهد و در حین فرایند بازخوردهای لازم را نیز در اختیار مدیران ناوگان می‌گذارد. داده‌هایی که فناوری‌های پیشرفته نظارتی مانند نرم‌افزارهای مدیریت ناوگان در اختیار تصمیم‌گیران می‌گذارد، با شناسایی نقاط بهبود در سازمان، اجرای برنامه‌های آموزشی رانندگان را نیز هدفمند می‌کند.
خط مشی‌ها و دستورالعمل‌های ایمنی را تدوین کنید
در این مرحله لازم است خط مشی‌ها و دستورالعمل‌های ایمنی ناوگان و انتظارات یا پیامدهای ناشی از اجرای فرهنگ ایمنی را به شکلی روشن و مکتوب بیان کنید. خط مشی‌های ایمنی ناوگان باید همیشه در حال تحول، نظارت و مطابق با روز باشند تا عملکرد و بهره‌وری فعالیت در سطح بالایی حفظ شود. نکات مورد استفاده در این دستورالعمل‌ها شامل کلیه مسئولیت‌های راننده مانند استفاده از کمربند ایمنی، استفاده از سیستم‌های کمک راننده پیشرفته، نحوه ارتباط با مرکز نظارت و سایر موارد طبق نظر مدیر ناوگان خواهد بود.
تعمیر و نگهداری پیشگیرانه را انجام دهید
بازرسی و نگهداری منظم خودرو برای پیاده‌سازی هر برنامه ایمنی ناوگان ضروری است. با انجام بازرسی‌های کامل در فواصل زمانی منظم و رعایت برنامه‌های تعمیر و نگهداری پیشگیرانه، سازمان‌ها می‌توانند مشکلات احتمالی را زودتر شناسایی کنند. این کار با جلوگیری از ایجاد آسیب و خرابی مکانیکی ایمنی حداکثری را تامین می‌کند.
با تدوین برنامه‌های تشویقی، اجرایی کردن فعالیت را تسریع کنید
برنامه‌های تشویقی برای ایجاد انگیزه بین پرسنل و رانندگان مسئول این کار یکی از مهم‌ترین فعالیت‌ها برای پرورش فرهنگ ایمنی در سازمان است. این برنامه‌ها به ایجاد محیطی که در آن ایمنی به عنوان یک ارزش سازمانی به حساب می‌آید، کمک می‌کند. سازمان‌ها با قدردانی از مشارکت کارکنان خود می‌توانند آن‌ها را در جهت تصمیم‌گیری‌های آگاهانه‌تر و در نتیجه رانندگی ایمن‌تر و مسئولانه‌تر هدایت کنند.
ایجاد فرهنگ ایمنی یک ضرورت است نه سیاست
با ایجاد فرهنگ ایمنی مدیران ناوگان می‌توانند خطرات موجود را به حداقل برسانند و مزیت‌های قابل توجهی از نظر عملکرد، بهره‌وری و صرفه جویی در هزینه‌های خود ایجاد کنند. بنابراین مدیران ناوگان با توجه به تاثیرات آن، لازم است تفکر ایمنی را به عنوان یک ضرورت در فرهنگ سازمانی خود ایجاد کنند. این کار فقط یک سیاست یا راهکار استراتژیک نیست، بلکه نیازی اصلی برای دوام و پایداری شرکت‌های حمل و نقل در بازار نیز به حساب می‌آید.
مرجع:
