مدیریت مصرف سوخت در ناوگان حمل و نقل سازمان از عوامل با اهمیت کاهش و مدیریت هزینه‌هاست. در شرایط کنونی که بحران‌های اقتصادی، شرایط ناپایداری را ایجاد کرده است، توجه به این موضوع می‌تواند با افزایش بهره‌وری و کارکرد ناوگان موجب هزینه کرد منابع مالی به نحو مدیریت شده در بخش‌های اولویت‌دار گردد.
صرف‌نظر از اثرات زیست محیطی که این موضوع در بعد ملی و کلان دارد و البته در یک بخش نیز وجهه مسئولیت اجتماعی سازمانی را ارتقا می‌دهد، رعایت نمودن برخی نکات و لحاظ نمودن آن در ناوگان حمل و نقل می‌تواند در درازمدت اثرات قابل توجهی در کنترل هزینه‌ها از این طریق داشته باشد. نکاتی به ظاهر پنهان و کوچک اما با درجه تاثیرگذاری بالا که حتی می‌تواند پایه‌گذار روش و فرهنگ سیستمی خاص در یک سازمان باشد.
جدا از اینکه در ناوگان تحت نظارت شما، خودرو سبک و یا سنگین با چه میزان عمر بیشتر مورد استفاده قرار می‌گیرد، نکاتی وجود دارند که اگر با دیدگاه آماری به آن نگاه کنیم، می‌توانیم مدیریت دقیق‌تری را بر هزینه‌ها اعمال نماییم. مواردی که بطور کلی آنها را می‌توان در دسته‌بندی‌هایی چون عدم اجرای صحیح ضوابط و مقررات بازرسی و معاینه فنی دوره‌ای خودروها، مقررات ناکارآمد تعمیرات و نگهداری ناوگان حمل و نقل و وجود اصول نادرست رانندگی در نزد رانندگان طبقه‌بندی نمود.
در این مقاله از شما دعوت می‌کنیم به نکات ارایه شده به صورت تیتروار دقت کنید و ارقام را چندین بار با تعمق و تفکر مرور نمایید و به خاطر بسپارید. مسلما در انتها این شما هستید که مناسب‌ترین راهکار را انتخاب می‌کنید. این موارد در کنار نقشی که در افزایش طول عمر خودرو دارند، عواملی بسیار قابل اهمیت در کاهش مصرف سوخت هستند.
مدیریت مصرف سوخت و نکات کوچک تعمیر و نگهداری خودروهای سبک
| نکته کوچک اما قابل توجه | کاهش مصرف سوخت (درصد) |
| تعویض به موقع فیلتر هوا | 10 |
| تنظیم باد لاستیک‌ها | 3 |
| تنظیم موتور | 7-5 |
| عملکرد صحیح ترموستات | 2 |
| استفاده از باربند استاندارد | 6 |
مدیریت مصرف سوخت و نکات کوچک تعمیر و نگهداری خودروهای سنگین دیزلی
| نکته کوچک اما قابل توجه | کاهش مصرف سوخت (درصد) |
| تنظیم موتور | 14-8 |
| استفاده از بادشکن | 10 |
مدیریت مصرف سوخت و فرهنگ صحیح رانندگی
متاسفانه وجود عادات نادرست در رانندگی افراد نکته‌ای است که در اکثر موارد در سازمان‌ها به آن توجه نمی‌شود. این در حالی است که یک آموزش ساده و سپس بکارگیری سیستم نظارتی مناسب می‌تواند این دومین اصل مهم در مدیریت هزینه‌های مصرف سوخت را به نحو مطلوبی تحت کنترل درآورد. نتایج مطالعات نشان می‌دهد که رانندگی نادرست 12 تا 20 درصد به میزان مصرف سوخت خودرو اضافه می‌کند. بنابراین توجه به رعایت اصول صحیح رانندگی خودرو در نزد رانندگان یک سازمان می‌تواند نتایج قابل توجهی بدنبال داشته باشد.
این اصول در ظاهر بسیار ساده هستند اما در باطن قابل توجه:
- انتخاب زمان و مسیر مناسب توسط راننده: اشتباه در تشخیص مسیر حرکت می‌تواند تا 10 درصد مصرف سوخت را افزایش دهد. بنابراین نیاز است که هر راننده پیش از حرکت، ردیابی مناسبی از مسیر پیش روی خود بر اساس حجم ترافیک، کوتاهی و یا بلند بودن زمان آن مد نظر داشته باشد.
- اگر راننده توجیه شود که گاز و ترمز پیاپی در طی مسیر استفاده نکند و با جریان عمومی ترافیک همراه باشد، تا 15 درصد در مصرف سوخت خودرو صرفه‌جویی می‌شود.
- ضروری است راننده ناوگان توجیه شود که خودرویی که به آهستگی شتاب می‌گیرد و یا به تدریج از شتاب خود می‌کاهد، 20 درصد کمتر سوخت مصرف می‌کند.
- سرعت اقتصادی از نظر مصرف سوخت 85 تا 90 کیلومتر بر ساعت است و راننده ناوگان حمل و نقل باید به این موضوع اشراف کامل داشته باشد. افزایش سرعت بالای 100 کیلومتر بر ساعت بازای هر یک کیلومتر در ساعت افزایش ، معادل یک درصد سوخت بیشتری مصرف می‌کند.
- استفاده از کولر هنگام ترافیک و توقف، افزایش 10 درصدی مصرف سوخت را بدنبال دارد. بنابراین ضروری است راننده در این خصوص به صورت کامل توجیه شود.
اما چگونه می‌توان بر اجرای این اصول نظارت داشت؟
مسلما شما به عنوان یک مدیر، حفظ منابع و منافع سازمان در حیطه فعالیت خود را از اصول اولیه و اصلی تعهدات خود می‌دانید و بدنبال حل مسائل موجود هستید. هر چند ممکن است با مشکلاتی نظیر عمر بالای ناوگان حمل و نقل مواجه باشید و یا بارها ضرورت جایگزینی خودروها با رتبه انرژی بالاتر را متذکر شده باشید، اما مسلما به این موضوع نیز اندیشیده‌اید که بجز راه‌حل‌های پر هزینه، توجه به راهکارهای نوین با هزینه مناسب‌تر همواره مسیرهایی را برای شما تسهیل می‌کند که موجب اعتبار بخشی به فعالیت سازمانی‌تان می‌شود.
آمار ارائه شده در بالا به حد کافی گویای تاثیرگذاری بالای خود در مدیریت هزینه‌ها هستند، اما آیا کنترل و نظارت اجرای این اصول بصورت سنتی می‌تواند مفید باشد؟ مسلما خیر؛ زیرا کنترل موارد اشاره شده با استفاده از روش‌های معمول دشوار است. در عمل روند مرتب تعمیر و نگهداری خودروها به روش سنتی خطای انسانی بالایی به همراه دارد و از طرفی کنترل رانندگی ایمن و اصلاح رفتار رانندگان بسیار دشوار و حتی غیر ممکن است.
بنابراین ضروری است با مطالعه و بررسی راهکارها و سیستم‌های نوین، نظارتی دقیق و مدرن بر پیاده‌سازی موارد در سازمان داشت. امروزه استفاده از سیستم‌های هوشمند به حدی گسترده شده است که حرکت به سمت استفاده از آنها هر روز گسترده‌تر می‌شوند. سامانه‌های مدیریتی با قابلیت کنترل و ردیابی مواردی چون روند تعمیر و نگهداری و تحلیل و اصلاح رفتار رانندگان، بصورت کاملا مکانیزه ناوگان حمل و نقل را تحت کنترل‌تان قرار می‌دهد. سامانه‌هایی که با به حداقل رساندن دخالت انسانی، خطاهای مرتبط را به صفر رسانده و قادر به تحقق اهداف سازمانی در کاهش مدیریت مصرف سوخت می‌شوند.
حتما شما هم سامانه‌ای را جستجو می‌کنید که کلیه فاکتورهای عملکردی مد نظر شما را از ناوگان تحت اختیارتان به صورت خودکار جمع‌آوری کند تا شما بتوانید مدیریت دقیق‌تری بویژه از نظر مدیریت مصرف سوخت داشته باشید.
پیشنهاد ما تفکر و بررسی همه جانبه و یافتن مناسب‌ترین سامانه هوشمند مدیریتی است؛ به عبارتی بکارگیری فاکتور نکته سنجی و دقت همه جانبه یک مدیر آینده‌نگر. مسلما شما به عنوان خواننده این مقاله، جزء این دسته هستید..
