امروزه به لطف فناوری‌هایی مانند ردیابیGPS، کشاورزی بسیار جذاب‌تر و آسان‌تر از گذشته شده است. این فناوری در کشورهای پیشرفته به‌عنوان ابزاری مهم در برنامه‌ریزی دقیق برای فعالیت‌های کشاورزی، نقشه‌برداری، نمونه‌برداری از خاک، هدایت تراکتور، جستجوی تجهیزات و بسیاری موارد دیگر کاربرد دارد. هر چند استفاده ازردیاب GPS، در مدیریت مزارع کشاورزی ایران تا به حال اجرایی نشده است، با این حال امید می رود افزایش دانش و آگاهی در این خصوص به مرور زمان باعث فراگیر شدن آن شود. این مطلب با هدف اطلاع‌رسانی بیشتر در این زمینه، به کاربرد ردیاب‌ها در مدیریت بهینه مزارع کشاورزی می‌پردازد.
نگاهی کلی به کاربرد فناوری GPS در مزارع
مزرعه‌داری یا کشاورزی هوشمند، دیدگاه کشاورزان به فعالیت خود و نحوه درآمدزایی از آن‌را تغییر می‌دهد. استفاده از ابزارهایی مانند سنسورهای جمع‌آوری داده و همچنین سیستم‌های ردیاب مبتنی بر GPS به کشاورز امکان مدیریت جداگانه هر بخش از مزرعه به صورت کارآمدتر با عملکرد بالا را فراهم می‌کند. به‌عنوان مثال انجام نقشه‌برداری‌های ماهواره‌ای از مزارع، جاده‌های کشاورزی یا سیستم‌های آبیاری می‌توانند به فرد در تشخیص مناطق مشکل‌دار مزرعه از لحاظ آفات، بیماری‌ها یا علف‌های هرز کمک کند. در نتیجه کشاورز با استفاده از این نقشه‌ها تصمیات بهتری در جهت رفع مشکلات خواهد داشت. از طرفی می‌توان از طریق ردیاب‌ها و رصد کردن میزان مواد شیمیایی آفت کش بکار رفته در مزارع، تنها مقدار مناسب و مورد نیاز این سموم را استفاده کرد.
البته برخی افراد تصور می‌کنند که فناوری GPS تنها برای مزارع بزرگ و اشخاصی که تجربه استفاده و کاربری این ابزارهای پیشرفته را دارند، می‌تواند کمک کند. اما اینطور نیست و کاربر پسند بودن، مقرون به صرفه بودن و سادگی استفاده از فناوریGPS امکان استفاده از آن برای همه کشاورزان در هر سطحی را فراهم می‌کند.
۴ فایده اصلی ردیاب‌های GPS در مزارع کشاورزی
ردیاب‌های GPS که به ردیاب‌های خودرو هم معروفند، با استفاده از فناوری موقعیت‌یاب جهانی یا همان GPS و ارتباط با ماهواره‌هایی که در مدار زمین قرار گرفته‌اند، مکان دقیق وسیله و تجهیزات را ردیابی می‌کنند. البته تعیین موقعیت مکانی، تنها فایده این ردیاب‌ها نیست و ترکیب این تجهیزات با نرم‌افزارهای خاص مزیت‌های بسیاری برای همه حوزه‌ها از جمله مدیریت ناوگان کشاورزی دارند.
۱. ایجاد محدوده مجازی در مزارع
ردیاب‌های GPS با ایجاد محدوده مجازی یا ژئوفنسینگ، مانع از هر گونه فعالیت غیر مجاز در مزرعه می‌شود. بعد از تعریف این محدوده، در صورتی‌که هر یک از تجهیزات و ابزار کشاورز از آن چارچوب خارج شوند، اعلان و هشدار لازم به وی ارسال می‌شود. همچنین در مواردی که نیاز است برای مدتی مشخص، هیچ‌گونه تجهیزات یا وسیله‌ای وارد محل کشت نشود، با ایجاد این محدوده می‌توان ورود هر نوع وسیله یا فرد به محل را به اطلاع کشاورز رساند تا اقدام لازم در این خصوص را انجام دهد.
همچنین به این شکل می‌توان مناطق سمپاشی شده یا بخش‌های حفاظت شده برای رشد ارگانیک و همچنین محل‌های ایزوله شده برای چرای دام‌ها کاملا به صورت مجازی، مجزا شوند. در صورت هر نوع ورود غیر مجاز به این محدوده یا خروج دام‌ها، هشدار مربوط به دستگاه تلفن همراه کشاورز جهت سرکشی به منطقه ارسال خواهد شد.
۲.ردیابی تجهیزات مزرعه و کارگران
در صورتی‌که مزرعه وسیع باشد، ردیابی وسایل نقلیه کشاورزی، تجهیزات و همچنین کارگران بسیار چالش‌برانگیز خواهد بود. دستگاه‌های ردیابی GPS و راه‌حل‌های مدیریت ناوگان، شناسایی محل قرارگیری وسایل نقلیه مزرعه و تجهیزات را آسان می‌کنند و در هر لحظه می‌توان از وضعیت قرارگیری آن‌ها مطلع شد. به‌خصوص در مواقعی که تجهیزات به حال خود رها در مزرعه رها شده‌اند و پیدا کردن آن‌ها به روش معمول زمان زیادی را می‌برد. بدین شکل مالک مزرعه نیازی به استخدام افراد جهت محافظت و نگهبانی از تجهیزات را نخواهد داشت و هزینه کارگران فصلی نیز کاهش می‌یابد. علاوه بر این کشاورز امکان نظارت کافی بر فعالیت کارگران و تشخیص محل فعالیت آن‌ها در مزرعه را نیز خواهد داشت. این موضوع در تصمیم‌گیری نهایی برای ادامه فعالیت با کارگران و بهبود ارتباطات بسیار موثر است.
۳. محافظت تجهیزات در برابر سرقت
تجهیزات مزرعه و کلیه وسایل حمل و نقل مانند تراکتور، گاوآهن، لودر، دروگرها و …در معرض خطر دزدی هستند و امکان دارد در صورت نبود مالک مزرعه، سرقت شوند. استفاده از ردیاب‌های GPS این امکان را فراهم می‌کند که فرد در هر لحظه از وضعیت آن‌ها مطلع باشد. از طرفی در صورت سرقت احتمالی هم، موقعیت مکانی آن‌ها به‌صورت لحظه‌ای قابل ردیابی است و با اطلاع دادن به پلیس می‌توان تجهیزات را دنبال کرد و باز پس گرفت.
۴. افزایش طول عمر تجهیزات
با استفاده از سیستم‌های مبتنی بر GPS می‌توان با نظارت بر میزان ساعات کارکرد موتور یا سایر داده‌ها عمر وسایل حمل و نقل را افزایش داد. همچنین نظارت بر داده‌های حیاتی و تشخیصی این وسایل به شناسایی مشکلات احتمالی در مراحل اولیه کمک می‌کند و بدین شکل امکان تعمیرات پیش از خرابی آن‌ها فراهم می‌شود. موضوعی که در نهایت از هزینه بالای تعمیرات جلوگیری می‌کند. در این حالت با استفاده از سیستم تعمیر و نگهداری پیشگیرانه و تعریف زمان تعویض قطعات، اعلان لازم قبل از فرا رسیدن موعد جایگزینی قطعه به اطلاع مالک مزرعه می‌رسد. بنابراین می‌توان با برنامه‌ای از قبل پیش‌بینی شده از هر نوع هزینه اضافی ناشی از خرابی با هزینه‌های بالا جلوگیری کرد.
همراهی با قافله کشاورزی هوشمند، ضرورت آینده
فناوری ردیاب‌هایGPS از سال ۱۹۹۰ میلادی در مزارع کشاورزی کشورهای پیشرفته مورد استفاده قرار گرفته‌اند و کاربرد آن‌ها به سرعت در حال رشد است. فواید این فناوری در مدیریت زمان، کاهش هزینه‌ها و حفاظت از دارایی‌های مزرعه باعث می‌شود که درآمد کشاورزان هم بالاتر برود. به همین دلیل کشورهای مختلف در حال سرمایه‌گذاری بر روی استفاده هر چه بیشتر از آن هستند و با توجه به این موضوع هر ساله تعداد بیشتری از صاحبان مزارع و کشاورزان به آن روی می‌آورند. این روند در آینده کشاورزی ایران نیز تاثیرگذار است وهمانند همه فناوری‌ها، کاربرد ردیاب‌هایGPS و فناوری‌های مرتبط ضرورتی است که دیر یا زود باید به آن توجه کرد. در حال حاضر وجود کاربردهای مشابه در سایر حوزه‌ها و استفاده فراوان از آن‌ها عاملی برای توسعه بیشتر ردیاب‌ها در صنعت کشاورزی ایران است. شرکت پیشگامان آسیا با تمرکز بر این زمینه توانسته است قدم‌های بلندی در مسیر توسعه فناوری ردیاب GPS بردارد. قدم‌هایی که در صورت تمایل کشاورزان و صاحبان مزارع قابل پیاده‌سازی در این حوزه نیز هست. برای اطلاع بیشتر از نحوه اجرای این فناوری همراهی با ما را فراموش نکنید.
مراجع:
